ในยุคที่มีเทคโนโลยีห้อมล้อม การอ่านก็เป็นอีกหนึ่งเรื่องที่เทคโนโลยีมีบทบาททำให้เข้าถึงหนังสือได้มากมายทั่วโลกง่ายขึ้นเพียงแค่ปลายนิ้ว และสำหรับคุณพ่อคุณแม่ที่กำลังมองหา หนังสือนิทานสำหรับเด็กเพื่อปลูกฝัง หรือ สอนลูกให้รักการอ่าน ตั้งแต่ในวัยเยาว์จึงกลายมาเป็นข้อสงสัยในหลายครอบครัวว่า การอ่านหนังสือเล่ม กับการอ่านหนังสืออีบุ๊ค จะให้ผลในการพัฒนาลูกได้เหมือนกันหรือไม่ วันดีไปหาคำตอบมาฝากกันแล้วค่ะ
หนังสือเล่ม กับ นิทานอีบุ๊ค เลือกแบบไหนดี
สำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ การอ่านหนังสือให้ลูกฟังตั้งแต่ลูกยังอยู่ในท้องสามารถทำได้ และยังช่วยเรื่องพัฒนาการทางสมองให้ลูกได้ตั้งแต่ตอนนี้ เพราะลูกเริ่มพัฒนาการฟัง ได้ยินเสียง ถึงแม้จะยังไม่เข้าใจแต่ก็ได้เริ่มการเรียนรู้ที่จะฟังเสียงแม่ และไม่ว่าคุณแม่จะเลือกหนังสือเล่ม หรืออ่านผ่านอีบุ๊คก็ทำได้ด้วยกันทั้งสิ้นค่ะ
สำหรับเด็กวัยแรกเกิด - 3ขวบ เป็นช่วงที่เด็กกำลังมีพัฒนาการทางสมองที่เร็วมาก การอ่านหนังสือให้ลูกฟังบ่อยๆ ทั้งที่ยังไม่เข้าใจความหมาย จะช่วยให้ลูกรู้จักและจำคำศัพท์ได้อย่างรวดเร็วและมากขึ้น มีการวิจัยที่พบว่า เด็กที่ได้รับฟังการอ่านนิทานอยู่เสมอ จะส่งผลต่อการจดจำศัพท์ได้มากกว่าเด็กที่ไม่ค่อยได้ฟังนิทานหลายเท่า
สอนลูกให้รักการอ่าน เลือกแบบไหนดีกว่ากัน
เคยมีการสำรวจว่า ระหว่างการอ่านนิทานให้ลูกฟังด้วย นิทานเล่ม กับ นิทานอีบุ๊ค นั้นมักมีความแตกต่างกันในด้านของการเรียนรู้และพัฒนาการด้านความคิดในการต่อยอดเรื่องราวผ่านการสัมผัส นั่นเพราะการอ่านนิทานด้วยอีบุ๊ค โดยส่วนมากนั้นผู้ปกครองมักจะต้องเป็นผู้ถืออุปกรณ์ ไม่ว่าจะเป็น สมาร์ทโฟน แท็บเล็ต หรืออื่นๆไว้ด้วยตัวเอง หรืออาจจะไม่ได้ให้ลูกได้มีโอกาสได้ดูรูปภาพที่ประกอบเรื่องราวเพราะกลัวปัญหาการติดจอจะตามมา จึงทำให้ความรู้สึกมีส่วนร่วมอาจขาดหายไป
ในขณะที่เด็กที่ได้อ่านนิทานด้วย นิทานเล่ม มักจะรู้สึกมีส่วนร่วมกับเรื่องได้ดีกว่า เพราะได้สัมผัสหนังสือ ได้ดูรูปภาพอย่างเต็มที่ และอีกพัฒนาการสำคัญที่ได้ประโยชน์จากการอ่านหนังสือเล่มคือการได้ใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กๆ โดยการใช้มือหัดเปิดหน้ากระดาษในแต่ละหน้าด้วยตัวเอง ก็นับเป็นอีกหนึ่งประโยชน์ที่ลูกได้ฝึกเรียนรู้ นอกจากนั้นแล้วการหยิบหนังสือได้ด้วยตนเอง ยังช่วยให้ลูกมีสมาธิอยู่กับนิทานเล่มที่อยู่ในมือตรงหน้าได้ดีกว่าอีกด้วย
นอกจากนั้นแล้ว นิทานเล่มอีกประเภทที่น่าสนใจและเป็นทางเลือกที่ดีสำหรับเด็กในช่วงวัย 3-5 ปี ก็คือหนังสือประเภทที่ลูกมีส่วนร่วมได้ เช่น หนังสือที่มีเสียงประกอบ หนังสือที่มีภาพป๊อปอัพ หรือภาพสามมิติ เพราะช่วยดึงดูดความสนใจและสร้างความตื่นเต้นให้กับเด็กในการเลือกอ่านอีกด้วย
แต่ก็ใช่ว่า นิทานอีบุ๊ค จะไม่มีข้อดีเสียเลย นั่นเพราะการมีนิทานอีบุ๊ค หรือ หนังสืออีบุ๊ค ช่วยให้เราได้เข้าถึงหนังสือดีๆ ที่น่าสนใจทั่วโลกได้ง่ายขึ้น และยังสามารถเป็นเจ้าของได้ในราคาที่ไม่แพงมากเมื่อเทียบกับการต้องเสียเงินซื้อหนังสือเล่ม เพียงแค่คุณพ่อคุณแม่จำเป็นต้องใช้ให้เหมาะกับวัยลูก ที่เหมาะสมกับการใช้อุปกรณ์อีเลคทรอนิคแล้ว กล่าวคร่าวๆคือ ช่วงวัยมัธยม อาจเป็นช่วงที่เหมาะสมมากกว่า นั่นเพราะเด็กรู้จักการควบคุมและเรียนรู้วินัยในเรื่องต่างๆอย่างเข้าใจเหตุและผลได้ด้วยตนเองแล้วในระดับหนึ่ง
โดยสรุปคือ หากอยาก สอนให้ลูกรักการอ่าน ด้วยการเลือก หนังสืออีบุ๊ค อาจไม่เหมาะสำหรับเด็กเล็ก แต่จะมีประโยชน์มากกว่าสำหรับเด็กในวัยมัธยม หากใช้ได้อย่างถูกทางและเหมาะสม โดยนั่นก็ควรอยู่ภายใต้การดูแลของผู้ปกครองในการใช้งานอุปกรณ์อีเลคทรอนิคต่างๆ และนอกจากนั้นแล้ว ยังมีคำแนะนำทางการแพทย์ว่า ไม่ควรให้เด็กเล็กดูโทรทัศน์ หรือ ใช้โทรศัทพ์ ก่อนวัย 2 ขวบ แต่หากจะให้ดีที่สุดยังมีคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญด้านพัฒนาการเด็กว่า วัย 6 ขวบเป็นช่วงวัยที่เหมาะสมที่สุดสำหรับจอทุกชนิด
Photo by Stephen Andrews , Josh Applegate , Jelleke Vanooteghem on Unsplash